انواع سیمانکاری

سیمان به هر نوع ماده چسبنده اطلاق می شود که قابلیت به هم چسباندن و یکپارچه کردن قطعات معدنی را دارا می باشد. منظور از سیمان در شاخه مهندسی، آن دسته از سیمان هایی است که دارای ریشه آهکی می باشد. بر این اساس سیمان ترکیبی است از اکسید کلسیم (آهک) با سایر اکسیدها نظیر اکسید سیلیسیم، اکسید آلومینیوم، اکسید آهن، اکسید منیزیم و اکسیدهای قلیایی که میل ترکیبی زیادی با آب داشته و در مجاورت هوا و حتی در زیر آب نیز به مرور زمان سفت شده و دارای شند مقاومت خاصی می شود

برای سیمانکاری نما و بتن ریزی بخش های مختلف  ساختمان از سیمان استفاده می شود. با توجه به شرایط آب و هوایی و نیز محل ساخت بنا لازم است تا سیمان متناسب استفاده شود که بیشترین کیفیت و بالاترین مقاومت حاصل شود. در این نوشته به انواع مختلف سیمان و کاربریهای آن پرداخته شده است.

 

سیمان نوع 1 (سیمان پرتلند)

این نوع (تیپ) سیمان که سیمان پرتلند معمولی نیز گفته میشود، برای مصارف عمومی بکارگرفته می‌شود و از آن برای ساختن پیاده روها، روسازی جاده ها، پل های بتن مسلح، راه آهن، مخازن، لوله های آب و ملات برای بنایی استفاده میشود. از این سیمان بهتر است در موارد خاص مثلا در محیط های خورنده یا حاوی یونهای مهاجم بتن استفاده نشود.

 

سیمان نوع2 (مناسب برای مناطق گرمسیر)

این سیمان مقاومت فشاری اولیه و نهایی کمتری از سیمان نوع 1 دارد و معمولاً کندتر از سیمان نوع 1 میگیرد و در گیرش حرارت کمتری تولید میکند. از این سیمان میتوان در ساختمانهای حجیم استفاده نمود تا هنگام گرفتن بتن حرارت کمتری ایجاد شود و حجم بتن ریزی محدود نشود. همچنین برای بتن ریزی در هوای نسبتاً گرم که خطر افزایش دمای بتن معمولی به بیش از 32 درجه سانتیگراد و بتن حجیم به بیش از 15 درجه سانتیگراد وجود دارد، به کار میرود. این سیمان در محیطهایی که آب و خاک حاوی غلظت یون سولفات در حد متوسط است مقاوم است و برای استفاده در محیط های حاوی یون کلر و سولفات به طور همزمان و در محیط های حاوی غلظت زیاد سولفات و همچنین برای بتن ریزی در هوای سرد این نوع سیمان توصیه نمیشود.

 

سیمان نوع 3 (سیمان زودگیر)

این سیمان همان اجزاء اولیه سیمان نوع 1 را دارد، با این تفاوت که ریزتر آسیاب شده، از این رو گیرش سریعتری دارد.سیمان نوع 3 در مدت کوتاهی یعنی معمولاً در عرض 1 هفته یا کمتر مقاومت زیادی به دست می آورد و مقاومت 7 روزة آن حدود مقاومت 28 روزه سیمان نوع 1 میباشد. از این سیمان وقتی استفاده میکنند که بخواهند زودتر از معمول قالب را برداشته و بتن را مورد استفاده و بارگذاری قرار دهند. در محیطهای سرد نیز میتوان از این سیمان استفاده کرد تا مدت زمان لازم برای محافظت بتن ریخته شده کوتاه تر شود. سیمان تیپ 3 در ساعات اولیه مصرف، حرارت قابل توجهی آزاد میکند و باعث گرم شدن بتن میشود. در دمای زیر صفر درجه سانتیگراد کاربرد این سیمان به تنهایی کفایت نمیکند و لذا در یخبندان علاوه بر مصرف این سیمان مسائل دیگری همچون مصرف ضد یخ نیز باید رعایت شود.

 

سیمان نوع 4 (سیمان دیرگیر)

این سیمان کندگیر بوده و در هنگام گیرش حرارت کمتری تولید میکند. کاربرد اصلی این نوع سیمان در ساختمانهای حجیم بتنی است. در ساختمانهای حجیم همچون سدهای وزنی بتنی به علت حجم زیاد بتن، افزایش درجه حرارت ناشی از گیرش بتن میتواند بسیار خطرناک باشد. برای پایین نگه داشتن درجه حرارت سیمان، سیمان نوع 4 که به آن سیمان دیرگیر نیز میگویند استفاده میشود. این نوع سیمان در هوای گرم (دمای بالای 40 الی 50 درجه سانتیگراد) برای تسهیل مراقبت از بتن به کار میرود. مصرف این نوع سیمان در هوای گرم باعث جلوگیری از اتصال سرد میشود. چراکه در بتن ریزی دیوار مخزن سد که طول دیوار زیاد است، چون بتن ریزی لایه لایه انجام میگیرد، ممکن است فاصله زمانی حدود نیم ساعت یا بیشتر طول بکشد تا لایه بتن جدید روی بتن قبلی ریخته شود. بدین ترتیب در هنگام ریختن بتن لایه جدید، بتن لایه قبلی سفت شده و اتصال خوبی بین دو لایه برقرار نمیشود. این اتصال ضعیف بین لایه های بتن قدیم و جدید را اتصال سرد میگویند که ضعف بتن ریزی به شمار میرود. اگر خطر کاهش دمای بتن به کمتر از 5 درجه سانتیگراد وجود دارد، بهتر است از سیمان نوع 4 برای بتن ریزی استفاده نشود.

 

سیمان نوع 5 (سیمان ضدسولفات)

این سیمان برای مصرف در بتن هایی که در معرض حمله سولفاتها قرار دارد، مناسب است و به همین جهت به سیمان ضدسولفات شهرت دارد. این نوع سیمان وقتی به کار میرود که بتن در تماس شدید با سولفات قرار داشته باشد. اگر در محیط یون کلر همراه یون سولفات باشد، کاربرد این سیمان باید با احتیاط و با آزمایشهای لازم صورت گیرد. سیمان نوع 5 دیرتر از سیمان معمولی میگیرد و حد مقاومت 3 ،7 و 28 روزه برای این سیمان کمتر از سایر سیمانهای پرتلند است و لذا برای سازههایی که نیاز به مقاومت های زیادتر باشد، دارای محدودیت کاربرد است.

انواع مختلف روش های سیمانکاری

سیمان کاربردهای مختلفی در پروژه های ساختمانی و عمرانی دارد. بر اساس نوع سیمان بکار رفته، روش ساخت ملات و مرحله ای اجرای پروژه هم متفاوت است. از اینرو سیمانکاری به دسته های زیر تقسیم می شود:

۱- سیمانکاری با سیمان سیاه

۲- سیمانکاری با سیمان تگری

۳- سیمانکاری با سیمان سفید

۴- سیمانکاری نمای شسته

۵- شیب بندی و کف سازی

۶- بند کشی با سیمان

۷- بتون ریزی فونداسیون

 

سیمانکاری با سیمان سیاه

سیمان سیاه یکی از پرکاربردترین انواع سیمان است و در ساخت ملات دیوار چینی، اندودکاری دیوارهای داخلی و خارجی ساختمان ها بکار می رود. معمولا برای فضاهای مرطوب داخلی ساختمان ها همچون حمام، استخر و... از زیر سازی با سیمان سیاه استفاده می شود. در موقع اجرای سیمان کاری ابتدا زیرکار را با سیمان معمولی و ماسه می پوشانند و به آن آستر می گویند. قبل از آستر کردن باید تمام سطح دیوار شمشه گیری شود. آنگاه باید بین شمشه ها را با ملات ماسه و سیمان پر نمود. در طول سیمان کاری و همچنین تا چند روز بعد از آن باید حداقل روزی سه الی چهار بار دیوار سیمان کاری شده را بوسیله آب مرطوب نمود . در غیر این صورت ماسه سیمان مصرف شده بصورت پودر در آمده و با کوچکترین تماسی فرو خواهد ریخت. البته از سیمان سیاه  به علت مقاومت در برابر رطوبت برای سیمان کاری رویه دیوار های داخلی و خارجی و نمای ساختمان و کف هم استفاده می شود.

 

چرا نمای سیمانی؟

به دلیل مقاومت مناسب سیمان در برابر عوامل جوی همچون رطوبت و نیز قیمت پایین تر آن نسبت به مصالح دیگر همچون شیشه ای، آجرنما و ... برای  پوشش دهی دیوارهای بیرونی از سیمان استفاده می کنند. نماهای سیمانی  با نام های مختلفی از جمله نمای رومی، نمای چکشی، نمای تیشه ای، نمای کلنگی، نمای سیمان شسته، نمای کمچه ای و نمای تگری شناخته می شوند. که این نام ها با توجه به روش اجرا، مصالح استفاده شده و همچنین طرح نما، روی آنها گذاشته شده است.

 

زیرسازی و اجرای طرح اولیه

در اجرای نمای سیمانی، قبل از هرچیز باید سطحی متناسب با طرح مورد نظر ایجاد نمود که این امر معمولا با شاسی کشی های فلزی به همراه توری رابیتس امکان  پذیر است. در صورت استفاده از این روش، پس از تکمیل جوشکاری و بستن رابیتس، روی توری ها را با ملات خمیری ساخته شده از سیمان و پودر سنگ می پوشاند تا بستری مناسب برای چسبیدن ملات ماسه سیمان روی آن ایجاد گردد.

پس از اجرای طرح اولیه، جهت ایجاد سطح صاف، کروم بندی های ارتفاعی و طولی را با دقت اجرا می کنند. دقت در ساخت ملات با کیفیت در این مرحله از اهمیت بسیار بالایی برخوردار است زیرا در صورت استفاده از مقدار سیمان کم و یا سیمانهای بی کیفیت و یا حتی بهره گیری از ماسه با دانه بندی نامناسب، احتمال جدا شدن ملات از دیوار بالا خواهد رفت. حدفاصل بین کروم ها با ملات ماسه سیمان پر می شود تا زیرسازی اولیه جهت اجرای اندود سیمانی انجام شده باشد.

برای افزایش میزان چسبندگی ملات سیمانی پیشنهاد میگردد سطح زیرین سیمانکاری قبل از اجرا مقداری مرطوب شود. همچنین پس از پایان سیمانکاری حتما عمل آوری سیمان ( curing) صورت بگیرد یعنی سطح سیمانی را سه تا چهار نوبت در روز و به مدت 4 تا 7 روز آب دهید تا سیمان ترک نخورد و مقاومت آن کامل گردد.

 

اجرای لایه رویه

با تکمیل لایه زیرین که به آن آستر سیمانی گفته می شود، نوبت به لایه رویه می رسد که می تواند دارای رنگها و مصالح متنوعی باشد که در ادامه به آن اشاره می شود.

 

نمای سیمان سفید

معمول ترین روش اجرای لایه رویه، استفاده از ملات خمیری پودر سنگ به همراه سیمان سفید است که در  بسیاری از ساختمانها می توان آن را مشاهده نمود. جهت اجرای آن ملات کاملا خمیری را ساخته و با ماله های پلاستیکی روی دیوار به ضخامت 5 الی 10 میلیمتر اجرا می نمایند. سپس قبل از خشک شدن روی آن را بوسیله تخته ماله های نرم و یا اسفنجی ماساژ می دهند تا سطحی صاف و صیقلی بوجود بیاید. همزمان با این ماساژ به سطح آب پاشیده می شود تا از ترک خوردن و کنده شدن یکباره ملات جلوگیری شود. سطح سیمان سفید نیز حداقل 3 روز و در هر روز 2 الی 3 بار آب داده شود تا به مقاومت مناسب برسد.

 

نمای سیمان شسته

اجرای نمای سیمان شسته به دو  روش زیر صورت می گیرد.

۱- پس از زیرسازی، ملات خمیری سیمان و پودر سنگ نسبتا روانی را با توجه به رنگ مورد نیاز روی دیوار قرار می دهند سپس اقدام به پاشیدن سنگدانه های ریز رنگی (سنگدانه جوشقان از کیفیت مناسبی جهت این امر برخوردار است) می نمایند. بوسیله فشار بسیار کمی این سنگدانه ها را داخل ملات خمیری مقداری فرو میبرند و در نهایت بوسیله کشیدن اسفنج آغشته به آب روی سطح آن، سنگدانه ها شسته شده و تا حدودی نمایان می گردد.

۲- پس از زیرسازی، ملاتی خمیری بوسیله ترکیب نمودن سیمان، پودر سنگ و سنگدانه های رنگی ساخته شده و با ضخامت یک الی سه سانتیمتر روی سطح کشیده می شود. سپس قبل از خشک شدن و همزمان با پاشیدن آب روی آن، بوسیله ماله سطح آن را صیقلی کرده و در نهایت سطح آن را با اسفنج آغشته به آب تا حدی ماساژ می دهند که سنگدانه های رنگی آن کاملا نمایان گردند.

 

ترک در سطح نمای سیمانی

عموما برروی نمای سیمانی پس از مدتی ترکهایی بدلیل نشست ساختمان و یا انقباض و انبساط حرارتی بوجود می آید. این مشکل در سطوح بزرگ بیشتر مشاهده می شود. برای کاهش این مشکل، می توان از ترفندهای زیر استفاده نمود.

  ۱- خطوطی به فاصله های 1 تا 2 متری در جهت عمودی و افقی و به ضخامت دلخواه روی دیوارها ایجاد نماییم تا ترکها کمتر دیده شوند. این روش را بصورت ایجاد طرح های نامنظم مانند نقش سنگ و یا چوب نیز می توان عملی کرد.

۲- تقسیم بندی دیوار به ابعاد یک اندازه (یک متر مربع تا دومتر مربع) و استفاده از شیشه در درز مابین این تقسیم بندی، تا حدودی توجه بیننده را از ترکها دور خواهد کرد.

۳- با استفاده از رنگهای نانو، می توان بطور کامل از ترک خوردن اندودهای سیمانی جلوگیری کرد.

شیب بندی و کف سازی

همانطور که بعداز اجرای یک دیوار، روی آن نازک کاری انجام می شود، بعد از تسطیح یک کف، یا اجرای یک سقف باید روی آن کف سازی انجام گیرد تا به زیبایی و  دوام آن بیافزاید. کف سازی و شیب بندی (کروم بندی) در ساختمان به منظور ایجاد لایه ای جهت تسطیح یا ایجاد اختلاف ارتفاع بین کاربریهای مختلف صورت میگیرد. شیب بندی بیشتر برای تعین جهت حرکت و هدایت آب  صورت می گیرد. مثلا در پشت بام به گونه ای انجام می شود که به راحتی آب موجود در سطح ایزوگام پشت بام تخلیه شود. در  محوطه سازی، پیاده رو سازی،حیاط سازی، پشت بام، سرویسهای آبریز چون حمام، دستشویی و آشپزخانه از سیمان یا مصالح دیگر  برای شیب بندی استفاده می شود.

 

نماسازی با سیمان تگری

سیمان سفید یا رنگی را با پودر سنگ سفید مخلوط نموده و به هر 3 پیمانه پودر یک پیمانه سیمان و مقداری آب اضافه کرده تا مایعی رقیق تشکیل شود. پس از آماده شدن ملات آن را داخل ماشین سیمان پاش ریخته، دسته ماشین را میچرخانند تا دانه های ریزی  روی دیوار پاشیده شود به این نما نماتگری یا گیتی میگویند. پس از خاتمه کار تا 2 روز باید بر روی نما آب پاشی صورت گیرد.

 

بند کشی

به پر کردن درزهای بین آجرهای دیوار، سنگ، موزاییک، کاشی و سرامیک با استفاده از مصالح مختلف از جمله سیمان سفید و سیاه بند کشی می گویند. متداولترین نوع بندکشی در ایران، بندکشی نماهای آجری و سنگی است که به صورت توپر، تو خالی، فیتیله‌ای  اجرا می‌شود.

 

اندود کاری چیست؟

اصلاح اندود کاری در صنعت ساختمان به معنای پوشاندن سطح یا نما بوسیله مصالح ساختمانی است. اندود‌کاری  عموماً در دو قشر آستر و رویه اجرا می‌شود:

قشر آستر

به منظور ایجاد سطح صاف و تنظیم شیب‌ها ساخته می‌شود و برای این کار در ابتدای امر، سطوح مورد نظر، شمشه گیری یا کرم بندی می‌شود. در ادامه با ملات مورد نظر اندود می‌شود.

قشر رویه

که در حقیقت تزئین سطوح است و با استفاده از مصالح مختلفی اجرا می‌شود. انواع گچ بری ها و رنگ آمیزی های نما در قشر رویه انجام می‌شود.

 

عوامل تاثیر گذار در قیمت سیمانکاری

عوامل مختلفی چون ابعاد و نوع پروژه، شهر و محل پروژه، مهارت، تجربه و دقت استادکار، نوع مصالح بکار رفته، ابزار جانبی مورد نیاز و... در تعیین هزینه سیمانکاری دخیل هستند.

عوامل موثر بر قیمت سیمان کاری

بسیاری از کارهای ساختمان نیاز به زیرسازی با سیمان یا بتون دارند. سیمان یکی از قدیمی‌ترین و قوی‌ترین مصالح ساختمانی است که در طول زمان ببهبود کیفیت پیداکرده و بسیاری از خواص آن بهتر شده اند. سیمانکاری در دو دسته عمده کف و دیوار و با کیفیت ها و سطوح مختلفی انجام می‌شود که تاثیر مستقیم بر برآورد هزینه آن دارد.

متراژ سیمانکاری بر اساس مترمربع

در درجه اول مهمترین عامل تعیین‌کننده در قیمت سیمانکاری متراژ سطحی است که سیمانکاری می‌شود. با توجه به نوع سیمان این موضوع از متری 10000 تومان تا متری 30000  تومان متغیر است. 

سیمان کاری بر اساس نوع سیمان

درجه کیفی و مرغوبیت سیمان و البته محل و کاربرد سیمانکاری تعیین کننده نوع سیمان خواهد بود. قیمت سیمانکاری پس از متراژ وابسته نوع سیمان است. انواع سیمان کاری با توجه به درجه بندی سیمان به ترتیب زیر است: 

سیمانکاری سیمان سیاهسیمانکاری سیمان تگریسیمانکاری زیرکاریسیمان کاری سفید کاریسیمانکاری با سیمان سفید

در نظرداشته باشید که معمولا قیمت پیشنهادی توسط بناها با در نظر گرفتن مصالح بکاررفته است. اما در هر صورت بد نیست این موضوع را در حین رسیدن به توافق کلی مطرح کنید.

سیمان کاری کف

سیمانکاری برای رسیدن به یک سطح صاف انجام می‌شود. گاه کار در همان مرحله می‌ماند و گاهی این سیمانکاری به منظور آماده سازی نصب مصالح بعدی انجام می‌شود. سیمانکاری کف در نقاطی مثل پارکنیگ، حیاط و پاسیو، راه پله، پشت بام و ... انجام می‌شود. در هر کدام از سفارش های سیمان کاری مرحله بعد متفاوت است و می‌تواند بین کاشی کاری و نصب سرامیک، نصب سنگ، گیر گونی و ایزوگام و موزاییک کاری در نوسان باشد. 

سیمان کاری دیوار

سیمانکاری دیوار و سیمانکاری نما از مواردی هستند که هم در فضاهای خارجی و هم در فضاهای داخلی اجرا می‌شوند. سیمان کاری نما چه در حالتی که زیرسازی سنگ و یا سایر موارد نماکاری را شامل می‌شود و چه در حالتی که به بر روی دیوارهای بغل بنا اجرا می‌شود موضوعی است که با توجه به عایق بندی نم و رطوبت و قیرگونی، از نظر کیفیت انجام کار اهمیت بالایی دارد.

در فضاهای داخلی هم مواردی مثل سیمان کاری انباری یا سیمانکاری پاسیو بسیار رایج هستند. زیرا اینها فضاهایی هستند که معمولا مصالح و پوشش بکار رفته درشان باید مقرون بصرفه باشد. 

سیمان کاری و بتون ریزی فوندانسیون

یکی از پرحجم ترین و دقیق‌ترین کارهای ساخت و ساز بنا بتون ریزی پی و یا فوندانسیون بناست که با توجه اینکه در مراحل ابتدایی کار انجام می‌شود توسط تیم پیکانکار پروژه صورت می‌گیرد